AMD 780G kontra GeForce 8200 i Intel G35 — test 10 płyt głównych ze zintegrowanym układem graficznym

Postanowiliśmy sprawdzić, jak płyty z różnymi układami wywiązują się z tych zadań. A zatem zapraszamy do artykułu poświęconego nowym zintegrowanym platformom.

AMD 780G – nowy układ AMD

Przed rokiem firma AMD dzięki chipsetowi 690G wywalczyła prymat na rynku rozwiązań zintegrowanych. Obecnie firma zaprezentowała następcę tamtego układu, wyposażonego we wszelkie nowinki, jakie pojawiły się w ostatnim czasie, i w pełni obsługującego najnowsze procesory firmy, czyli serię Phenom.

AMD 780G, bo taką właśnie nazwę nadano nowemu układowi, pozwoli swojemu producentowi zdobyć jeszcze większą przewagę nad konkurencją, niż „690” rok temu. Chipset oferuje obsługę magistrali PCI-E 2.0 i pamięci DDR2 1066 MHz oraz szybsze łącze procesora (HT 3.0).

To wszystko to jednak zaledwie preludium do tego, co oferuje zintegrowany w nim układ graficzny – Radeon HD 3200. Obsługa DirectX 10, dekodowanie materiału wideo w popularnych formatach: MPEG-2, VC-1 i H.264, obsługa nowego złącza Display Port (także HDMI i DVI) – to pozwala po raz pierwszy w historii zbudować w pełni funkcjonalny komputer bez użycia dodatkowej karty graficznej.

Bardzo eksponowaną funkcją chipsetu jest możliwość działania w trybie Hybrid CrossFire. Polega on na tym, że karty graficzne przeznaczone do złącza PCI-E x16 mogą współpracować przy obróbce grafiki 3D z układem zintegrowanym w chipsecie. Według ATI ma to umożliwić osiągnięcie wydajności karty kosztującej około 150 euro dzięki chipsetowi i karcie za 50 euro. Oczywiście sprawdzimy w praktyce zarówno poprawność działania tego rozwiązania, jak i wyżej przytoczonej koncepcji mającej uzasadnić jego stosowanie.

W chipsecie zastosowano także nowy mostek północny – AMD SB700. Najważniejszą jego cechą jest zwiększenie liczby obsługiwanych napędów SATA do 6, a złączy USB – do 12 (12 USB 2.0 i dodatkowo 2 starsze 1.1). Chipset obsługuje macierze RAID 0, 1, 10 oraz funkcję HyperFlash, mającą, przynajmniej w teorii, przyspieszyć ładowanie systemu.

Trzeba przyznać, że na papierze możliwości chipsetu prezentują się naprawdę imponująco. Do tego należy doliczyć wyjątkową energooszczędność. Miejmy nadzieję, że testy potwierdzą obietnice składane przez AMD.

W naszym teście pojawiła się także płyta z tajemniczym chipsetem AMD 740G. Płyta trafiła do redakcji, została przetestowana i oceniona, ale kiedy poprosiliśmy o materiały na temat jej układów, okazało się, że według AMD „740” nie istnieje. Dopiero po wyjaśnieniu otrzymaliśmy informację, że 740G to tak naprawdę połączenie mostka północnego AMD 690G z mostkiem południowym AMD SB600. Oznacza to, że dotychczasowy produkt sztandarowy firmy został przesunięty na do segmentu rozwiązań najtańszych.

GeForce 8200

Oczywiście nie jest tak, że potencjalnie gigantyczny rynek rozwiązań zintegrowanych konkurencja odda AMD walkowerem. Najgroźniejszym rywalem układu AMD będzie oczywiście GeForce 8200 NVIDI-i.

Nowy jednoukładowy chipset NVIDI-i oznaczany jest symbolem MCP78S. Zapewnia on funkcjonalność zbliżoną do chipsetu AMD. Jest zgodny z PCI-E 2.0, w pełni obsługuje HT 3.0, procesory z serii Phenom i pamięci DDR2 do 1066 MHz. Układ graficzny podobnie jak u konkurenta jest zgodny z DX10, pozwala na zainstalowanie złącza HDMI, obsługuje dekodowanie materiałów wideo w formatach: MPEG-2, VC-1 i H.264. Znajdziemy tutaj także specjalność NVIDI-i – PureVideo. „Mostek południowy” (zintegrowany w jednej obudowie z mostkiem północnym) układu obsługuje sześć złączy SATA, jedno ATA (133) i 12 USB. Jak widzicie, na papierze możliwości układów NVIDI-i i AMD są do siebie niezwykle zbliżone.

NVIDIA dysponuje także technologią będącą odpowiednikiem Hybrid CrossFire, tutaj nazywaną Hybrid SLI. Niestety, nie mogliśmy sprawdzić w praktyce jej działania, gdyż do dnia publikacji artykułu wciąż nie były gotowe sterowniki Hybrid SLI.

Intel G35, G33 i G31

Dokładniej wypada także opisać rodzinę chipsetów Intela G35/G33/G31. Najdroższym i mającym największe możliwości jest G35. Chipset daje możliwość pracy z procesorami Intela dla FSB 800/1066/1333 MHz, choć w założeniu najczęściej będzie łączony z tymi pierwszymi. Obsługuje pamięci DDR2 do 800 MHz, działające w trybie dual channel. Do walki ze zintegrowanym Radeonem HD 3200 Intel wystawia swój układ nazwany Intel Graphics Media Accelerator X3500. Pod tym „kosmicznym” oznaczeniem kryje się obsługa DX10, Shader Model 4.0, wspomaganie dekodowania HD i obsługa wyjścia HDMI, a więc podobnie jak w przypadku układów AMD – możliwość oglądania filmów na telewizorze wysokiej rozdzielczości oraz grania w najnowsze dostępne na rynku gry. Przynajmniej na papierze.

Na poniższym diagramie mostek północny G35 jest połączony z mostkiem południowym ICH8R, ale w przypadku testowanej płyty była to nowsza odmiana – ICH9R. Obie już wcześniej były opisywane na łamach PCLab.pl.

Chipset Intel G33 ma możliwości zbliżone do G35, ale wyposażono go w znacznie prostszy układ graficzny – Intel GMA X3100. To układ mniej wydajny od X3500 i zgodny jedynie ze starszymi standardami: DX9c i SM 2.0.

Z kolei G31 to już bardziej rozwiązanie na urzędnicze biurko, niż do komputera domowego. Brak tutaj obsługi wyjścia HDMI, choć wydajność zastosowanego układu graficznego jest identyczna jak ta w G33. Poza tym zastosowano tutaj stary mostek południowy ICH7 o dość skromnych możliwościach.

I ponownie wbrew schematowi: G31 bardzo dobrze radzi sobie z obsługą procesorów czterordzeniowych.

GeForce 7150 i GeForce 7100

Do walki przystępują także starsze układy NVIDI-i – GeForce 7150/7100. Mają one identyczną funkcjonalność. Jedyną przewagą 7150 nad 7100 jest wyższe o 30 MHz (630 MHz wobec 600 MHz) taktowanie rdzenia zintegrowanego układu graficznego. Układy są zgodne z DX9c i SM 3.0 i obsługują wyjście HDMI (z HDCP). Podobnie jak chipsety Intela, obsługują procesory działające na FSB 800/1066/1333 MHz, w tym czterordzeniowe. GeForce'y to chipsety jednoukładowe, w których mostek północny i południowy są połączone. Układy GeForce 7150/7100 współpracują z mostkiem południowym nForce 630i. Wadą układów NVIDI-i jest obsługa pamięci jedynie w trybie single channel.

Gigabyte GA-MA78GM-S2H

W naszym teście płyty z najnowszą generacją chipsetów AMD (780G) reprezentuje Gigabyte GA-MA78GM-S2H. Z pewnością warto dokładnie przyjrzeć się jej budowie, gdyż tak właśnie może wyglądać większość płyt głównych w przyszłości.

Płytę wykonano w formacie Micro-ATX. Mimo ograniczonych rozmiarów cechuje się ona użytecznością, której może jej pozazdrościć większość ATX-owych konstrukcji. Inżynierom Gigabyte'a udało się umieścić cztery sloty pamięci w taki sposób, że wymiana modułów jest możliwa bez demontowania zainstalowanej w złączu PCI-E x16 karty graficznej. Poniżej tego złącza umieszczono dwa PCI, a powyżej pojedyncze PCI-E x1. Biorąc pod uwagę przeznaczenie płyty, taka liczba złączy kart rozszerzeń jest więcej niż wystarczająca. Ponad slotami pamięci umieszczono złącza napędów ATA i FDD. Widzimy tam także 24-pinowe gniazdo zasilania i piny złącza LPT. Drugie z gniazd zasilania, 4-pinowe, umieszczono za tylnym panelem płyty.

Dzięki zastosowaniu na płycie mostka południowego SB700 możliwe było umieszczenie na niej aż sześciu złączy napędów SATA. I ponownie trzeba pochwalić projektanta płyty – zamiast na siłę ładować wszystkie sześć złączy na samą płytę, jedno z nich przeniósł na tylny panel, dzięki czemu mamy tam do dyspozycji niezwykle praktyczne gniazdo eSATA. Same złącza SATA umieszczono na dość kolizyjnym kursie z PCI-E x16. Po zainstalowaniu bardzo dużej karty graficznej (my sprawdziliśmy to z GeForce 8800 GTX) jedno z tych złączy będzie zasłonięte i aby z niego korzystać, będzie trzeba kupić kabel ze specjalną, zagiętą wtyczką.

Zaraz obok złączy SATA widzimy aż cztery gniazda do podłączenia ośmiu portów USB. To także zawdzięczamy możliwościom nowego mostka południowego.

Układ chłodzenia płyty stanowią dwa niewielkie, aluminiowe radiatory umieszczone na mostku południowym i północnym. Ich konstrukcja nie przeszkadza w instalowaniu nietypowych systemów chłodzenia procesora, choć w tego typu komputerach mało kto zdecyduje się na taki zabieg. Podczas pracy radiator mostek północny nagrzewa się dość mocno, ale nie ma to wpływu na stabilność systemu.

Na płycie zastosowano kodek Realtek ALC889A. W połączeniu z dobrą konstrukcją samej płyty zapewnia on bardzo wysoką jakość dźwięku, jak na urządzenie zintegrowane.

Tylny panel płyty Gigabyte aż pęka od liczby umieszczonych na nim złączy. Znajdziemy tutaj gniazda PS/2 do podłączenia myszy i klawiatury, cztery USB, sześć mini-jack, optyczne S/PDIF, IEEE1394 (kontrolowane przez układ TSB43AB23), RJ-45, eSATA oraz specjalność układu: D-Sub, DVI i HDMI.

BIOS

BIOS płyty jest bardzo rozbudowany, jak na tego typu konstrukcję. Część ustawień zmienia się po umieszczeniu na płycie procesora Phenom – dostępne stają się zakresy typowe dla tego układu.

• DRAM Configuration - ustawienia konfiguracji i timingów pamięci
• HT Link Frequency - 200, 400, 600, 800, 1000 MHz (z procesorem Athlon 64 X2), do 2600 MHz z procesorem Phenom
• VGA Core Clock - 150–1100 MHz (skok 1 MHz) - domyślnie 500 MHz
• CPU Clock Ratio - tak, w granicach dopuszczonych przez producenta układu
• CPU Frequency - 200–500 MHz (skok 1 MHz)
• PCIE Clock - 100–200 MHz (skok 1 MHz)
• Memory Clock - 400, 533, 667, 800 MHz (z procesorem Athlon 64 X2), do 1066 MHz z procesorem Phenom
• DDR2 Voltage - domyślne +0,1, +0,2, +0,3 V
• NorthBridge Voltage - domyślne +0,1, +0,2, +0,3 V
• CPU Voltage - 0,8000–1,9000 V (skok 0,0250 V)

Pudełko i dodatki

Nasza testowa płyta dotarła do nas jeszcze w nieoryginalnym pudełku. Wraz z nią otrzymaliśmy dwa kable SATA, pojedyncze ATA i FDD, osłonę tylnego panelu, instrukcję oraz płytę ze sterownikami i oprogramowaniem (są to m.in. programy: do aktualizacji BIOS-u, antywirusowy, monitorujący działanie płyty).

Gigabyte GA-MA78G-DS3H

Gigabyte GA-MA78G-DS3H to druga z płyt Gigabyte z układem AMD 780G, ale tym razem w dużym formacie ATX.

Cztery gniazda pamięci odsunięto daleko od PCI-E x16, ale za to znajdują się dość blisko gniazda procesora. Może to utrudnić montaż niektórych systemów chłodzenia lub modułów pamięci o większych radiatorach. Radiatory chipsetu są identyczne z tymi z płyty Micro-ATX.

Płyta ATX aż kipi od liczby różnego rodzaju złączy – nikt nie będzie narzekał, że czegoś brakuje. Złącza kart rozszerzeń to – patrząc od strony procesora – PCI-E x1, PCI-E x16, dwa PCI-E x1, drugie PCI-E x16 (szybkość x4) i dwa PCI. Pod nimi umieszczono złącze FDD i COM i w tej samej linii dwa gniazda IEE1394 i pojedyncze LPT. Sześć złączy napędów SATA znalazło się na przedłużeniu drugiego PCI-E x16, ale w tego typu płycie nie stanowi to wady, gdyż raczej nie ma sensu umieszczania w nim długiej karty graficznej. Obok znajdziemy bardzo dziwnie wyglądające piny panelu przedniego – obudowane czarną ścianką. Ponieważ płyta dotarła do nas w wersji pokazowej, bez żadnych dodatków, trudno stwierdzić, czy producent opracował jakiś lepszy system podłączania kłopotliwych kabli panelu, czy też ma to być sposób na wyróżnienie płyty spośród konkurencji. Na pochwałę zasługuje za to opis pinów – zarówno słowny, jak i oznaczenie ich kolorami. Dość dziwnie za to rozmieszczono cztery wewnętrzne złącza USB: znajdują się pośrodku płyty, „przytulone” do drugiego złącza PCI-E x16.

Na tylnym panelu umieszczono gniazda: PS/2 myszy i klawiatury, cztery USB, sześć mini-jack (układ dźwiękowy to Realtek ALC889A), RJ-45, optyczne S/PDIF, IEEE1394 (kontroler TSB42AB23), D-Sub, DVI i HDMI.

Ponownie pochwalimy opisy, ale tym razem całej płyty – czytelne, dokładne i ułatwiające złożenie komputera nawet bardzo niedoświadczonemu użytkownikowi.

BIOS

• DRAM Configuration - ustawienia konfiguracji i timingów pamięci
• HT Link Frequency - 200, 400, 600, 800, 1000 MHz (z procesorem Athlon 64 X2), do 2600 MHz z procesorem Phenom
• VGA Core Clock - 200–2000 MHz (skok 1 MHz) - domyślnie 500 MHz
• CPU Clock Ratio - tak, w granicach dopuszczonych przez producenta układu
• CPU Frequency - 200–500 MHz (skok 1 MHz)
• PCIE Clock - 100–200 MHz (skok 1 MHz)
• Memory Clock - 400, 533, 667, 800 MHz (z procesorem Athlon 64 X2), do 1066 MHz z procesorem Phenom
• DDR2 Voltage - domyślne +0,1, +0,2... +0,7 V
• NorthBridge Voltage - domyślne +0,1, +0,2, +0,3 V
• SouthBridge Voltage - domyślne +0,1, +0,2, +0,3 V
• CPU Voltage - 0,8000–1,9000 V (skok 0,0250 V)

Pudełko i dodatki

Z wyżej wymienionych powodów nie możemy nic o nich napisać.

ECS A780GM-A

Trzecią płytą z nowym chipsetem AMD była ECS A780GM-A. Firma ECS przez entuzjastów traktowana jest często z przymrużeniem oka, ale tym razem producent udowadnia, że potrafi tworzyć bardzo dopracowane konstrukcje.

Przy budowie płyty uniknięto zbędnych eksperymentów, dzięki czemu rozłożenie poszczególnych elementów jest praktyczne. Przy krawędzi płyty, nad gniazdami pamięci umieszczono gniazdo zasilania 24-pin oraz złącza napędów ATA i FDD. Niski radiator mostka północnego umożliwia montaż w położonych najbliżej procesora dwóch złączach PCI-E x1 nawet długich kart rozszerzeń. Pod nimi umieszczono złącze PCI-E x16. Wymiana modułów pamięci jest dzięki temu zawsze bardzo łatwa, nawet jeżeli na płycie zainstalujemy kartę rozmiarów GeForce 8800 Ultra. W takim przypadku zasłonimy jedynie ostatnie z sześciu złączy SATA i pierwsze ze złącz PCI. Nie będzie to jednak problemem, gdyż na płycie umieszczono aż pięć złączy SATA i trzy PCI.

Jednym ze sposobów na osiągnięcie niskiej ceny płyty było zastosowanie na niej układów mniej popularnych producentów. I tak za 8-kanałowy dźwięk odpowiada kodek IDT 92HD206, zaś sieć Etnernet obsługuje układ Atheros L1.

Także tylny panel wygląda klasycznie, zaopatrzony we wszystkie niezbędne złącza: PS/2 myszy i klawiatury, D-Sub, HDMI, sześć USB, sześć mini-jack, RJ-45 i eSATA.

Pudełko i dodatki

Do płyty dołączono: instrukcje obsługi i instalacji, płytę ze sterownikami, osłonę tylnego panelu, kabel ATA i dwa kable SATA.

Gigabyte GA-MA74M-S2H

Trzecią płytą z nowym chipsetem AMD, tym razem AMD 740G, jest Gigabyte GA-MA74M-S2H. Mimo pozornego podobieństwa do droższej MA78GM-S2H po dokładnym przyjrzeniu się tej konstrukcji widać spore różnice. Nie ograniczają się one do zastosowania prostszego układu, ale dotyczą niemal całej płyty.

Rozłożenie elementów obu płyt jest podobne, tyle że na GA74 umieszczono zaledwie dwa sloty pamięci. Płyta ta może obsłużyć do 4 GB RAM. Ponad slotami pamięci umieszczono 24-pinowe gniazdo zasilania (gniazdo 4-pinowe znajduje się za tylnym panelem), a także złącza ATA i FDD. Obok nich znajdziemy sześć złączy SATA. Pod nimi, w kierunku złączy kart rozszerzeń, znajdują się piny do podłączenia panelu przedniego i cztery gniazda dla ośmiu portów USB.

Także na tej płycie znajdziemy pojedyncze złącza PCI-E x1 i PCI-E x16 oraz dwa PCI. Jedno z nich będzie niedostępne po włożeniu szerokiej karty graficznej.

Na tej płycie zastosowano takie same radiatory układów chipsetu jak na poprzednio opisywanych modelach.

Niestety, zaoszczędzono na układzie dźwiękowym – tutaj umieszczono tani i prosty sześciokanałowy Realtek ALC 662, o słyszalnej jakości dźwięku niższej niż w przypadku 889A. Na płycie nie ma też kontrolera IEEE1394.

Tylny panel małego Gigabyte'a zaopatrzono w dość dużo złączy: PS/2 klawiatury, cztery USB, RJ-45 karty sieciowej Ethernet, trzy mini-jack, elektryczne S/PDIF, D-Sub, DVI, HDMI oraz świadczące raczej o biurowym przeznaczeniu konstrukcji LPT.

BIOS

Mała płyta, ale opcji w BIOS-ie nadzwyczaj wiele. Także i tutaj część uaktywnia się dopiero podczas pracy z procesorem Phenom.

• HT Link Frequency - 200–2600 MHz (skok co 200 MHz, w przypadku Athlona 64 X2 górna granica to 1000 MHz)
• CPU Clock Ratio - w zakresie dopuszczonym przez producenta układu
• CPU Frequency - 200–500 MHz (skok 1 MHz)
• PCIE Frequency - 100–200 MHz (skok 1 MHz)
• IGX Engine Clock - 200–600 MHz (skok 1 MHz, domyślna wartość to 400 MHz)
• Memory Clock - 400, 533, 667, 800 MHz (w przypadku Phenoma także 1066 MHz)
• DRAM Configuration - ustawienia timingów pamięci
• DDR2 Voltage - domyślne + 0,1, 0,2, 0,3 V
• CPU Voltage - 0,8000–1,9000 V (skok 0,0250 V)

Pudełko i dodatki

Także tę płytę otrzymaliśmy bez oryginalnego pudełka. Wraz z nią dostajemy kable: SATA, ATA, FDD, osłonę tylnego panelu, płytę ze sterownikami i aplikacjami identycznymi jak w przypadku MA78-S2H.

ECS GF8200A

NVIDIA, nie chcąc oddać tak dobrze zapowiadającej się części rynku, przygotowała swój chipset – GeForce 8200. Mieliśmy trochę problemów ze zdobyciem sprawnej płyty z tym układem, ale w końcu do redakcji dotarła ECS GF8200A.

ECS to płyta zbudowana na laminacie w formacie pełnego ATX. Jednakże nawet uwzględniając tę ułatwiającą rozplanowanie elementów płyty okoliczność, konstruktorom należą się duże pochwały. Cztery sloty pamięci umieszczono bardzo daleko od PCI-E x16. Z wymianą modułów nie będzie kłopotu, nawet gdyby użyć GeForce'a 8800 Ultra. Bez problemu zmieści się także system chłodzenia procesora, nawet taki o ponadstandardowych rozmiarach. Wzdłuż długiej krawędzi płyty, ponad slotami modułów pamięci, umieszczono najpierw 24-pinowe gniazdo zasilania, a dalej złącze ATA i pięć złączy SATA, niekolidujących z kartą graficzną. Za nimi znajdziemy prawdziwą niespodziankę: przyciski POWER i RESET, których często brakuje nawet na drogich płytach, przeznaczonych do podkręcania. Wzdłuż dolnej krawędzi płyty położono trzy gniazda USB, gniazdo portu RS-232 oraz złącza: FDD, CD-in i przedniego panelu audio. Także złączy kart rozszerzeń jest na płycie mnóstwo – od PCI-E x16 poprzez dwa PCI-E x1 aż po trzy PCI.

GeForce 8200 to chipset jednoukładowy, tak więc odbieraniem ciepła zajmuje się tutaj jeden radiator o dość dużej powierzchni, ale za to niezwykle małej wysokości.

Na tylnym panelu płyty także umieszczono bardzo wiele złączy: PS/2 myszy, PS/2 klawiatury, D-Sub, RJ-45, sześć mini-jack karty dźwiękowej (na płycie zastosowano mało popularny kodek IDT 92HD206), sześć USB i pojedyncze eSATA.

BIOS

Dobre wrażenie, jakie odnosi się przy oględzinach płyty, pryska po zajrzeniu do BIOS-u. Wszechobecny bałagan i rozrzucenie funkcji po wszystkich zakładkach zwyczajnie rażą. Nie sposób dociec, jaką logiką kierowano się, narzucając taki jego układ.

• HT Frequency - 200, 400, 600, 800, 1000 MHz (z procesorem Athlon 64 X2), do 2600 MHz z procesorem Phenom
• DRAM Frequency – 400, 533, 667, 800, 1066 MHz
• DRAM Timing Mode – ustawienia timingów pamięci
• CPU Frequency – 200–600 MHz (skok 1 MHz)
• CPU Voltage – 0,800–1,550 V (skok – 0,025 V)
• Memory Voltage - 1,90–2,40 V (skok ~ 0,03 V)
• NB Voltage – 1,13, 1,17, 1,20, 1,24 V
• HT Voltage – 1,20, 1,25, 1,30, 1,35 V

Pudełko i dodatki

Płyta należy do serii BlackSeries, w pudełku umieszczono więc nieco więcej dodatków. Są to: instrukcje obsługi i instalacji, płyta ze sterownikami, osłona tylnego panelu, dwa kable SATA i jeden ATA.

ASUS P5E-VM HDMI

Zdecydowanie najdroższą płytą w tym zestawieniu jest ASUS P5E-VM HDMI. Przeznaczony do procesorów Intela, wyposażony w najlepszy w ofercie tej firmy chipset ze zintegrowaną grafiką, G35, i skomplikowany konstrukcyjnie, ma stawić czoła najnowszym rozwiązaniom AMD.

ASUS P5EVM-HDMI to także płyta wykonana w formacie Micro-ATX. Rozłożenie jej elementów przypomina to z Gigabyte'ów. Ponad czterema slotami pamięci umieszczono złącza ATA i FDD oraz 24-pinowe gniazdo zasilania. Wymiana modułów bez demontowania karty graficznej jest możliwa, ale znacznie trudniejsza niż na wcześniej opisywanych płytach. Praktyczniej za to umieszczono sześć złączy napędów SATA – nie kolidują z dużą kartą graficzną. Pod nimi znajdziemy piny do podłączenia kabli panelu przedniego (poprzez złączkę Q-Connector) i – wzdłuż tej samej krawędzi płyty – trzy gniazda dla sześciu złączy USB oraz jedno dla IEEE1394. Jeżeli będziemy zmuszeni do przywracania wyjściowych ustawień BIOS-u przy użyciu zworki, to stracimy na to chwilę, gdyż wepchnięto ją pomiędzy złącza SATA i przedniego panelu płyty. Na szczęście w większości przypadków po nieudanych próbach OC ASUS podnosi się sam z wcześniej działającymi ustawieniami.

Na płycie umieszczono kolejno: pierwsze złącze PCI-E x1, jedno PCI-E x16, drugie PCI-E x1 i pojedyncze PCI. W przypadku użycia szerokiej karty graficznej stracimy jedno z PCI-E x1.

Radiatory chipsetu ASUS-a są w porównaniu z tymi z Gigabyte'ów ogromne, ale też układ Intela produkuje więcej ciepła. Mimo tego nie ma problemów z instalacją większego niż standardowy systemu chłodzenia, choć ten ostatni na pewno wystarczy niemal każdemu.

Za dźwięk na płycie odpowiada kodek Realtek 883 – ośmiokanałowy o jakości dźwięku tylko trochę niższej niż w przypadku 889A.

Na tylnym panelu płyty umieszczono złącza: PS/2 myszy i klawiatury, sześć USB, sześć mini-jack, RJ-45, IEEE1394, D-Sub, HDMI i elektryczne S/PDIF.

BIOS

Dzięki rozbudowanym funkcjom BIOS-u także amatorzy overclockingu powinni być, przynajmniej teoretycznie, zadowoleni z małego ASUS-a.

• CPU Clock Ratio - w zakresie dopuszczonym przez producenta układu
• FSB Frequency - 200–800 MHz (skok 1 MHz)
• DRAM Frequency - 533, 667, 800 MHz (FSB 200), 533, 667, 711, 800, 899, 1067 MHz (FSB 266), 667, 800, 834, 888, 1000, 1112, 1333 MHz (FSB 333)
• DRAM Timing Control - ustawienia timingów pamięci
• CPU Voltage - 1,1–1,7 V (skok 0,0125 V)
• PLL Voltage - 1,50–1,80 V (skok 0,02 V)
• DRAM Voltage - 1,80–2,44 V (skok 0,02 V)
• FSB Termination Voltage - 1,20–1,50 V (skok 0,02 V)
• North Bridge Voltage - 1,25–1,71 V (skok 0,02 V)

Pudełko i dodatki

Za pokaźną kwotę w pudełku z płytą znajdziemy też kilka praktycznych dodatków. Są to: instrukcja obsługi, płyta ze sterownikami i aplikacjami (programy do monitoringu działania płyty, podkręcania, aktualizacji BIOS-u, a także program antywirusowy), osłona tylnego panelu, kable: ATA, FDD i trzy SATA, dwie przejściówki zasilające molex-SATA oraz przejściówka HDMI-DVI.

Foxconn G33M

Płyty z układami G33 reprezentuje Foxconn G33M – płyta aż do bólu klasyczna i poprawna.

Ponieważ chipset nie wydziela zbyt dużo ciepła, nie trzeba było umieszczać na nim dużych radiatorów. Niewielkie aluminiowe radiatory na mostku północnym i południowym sprawnie radzą sobie z odprowadzeniem ciepła, a przy tym nie przeszkadzają w zainstalowaniu niestandardowego systemu chłodzenia i w obsłudze płyty. Cztery gniazda pamięci odsunięto od PCI-E x16 na tyle daleko, że można łatwo wymieniać moduły bez demontowania karty graficznej. Ponad nimi umieszczono 24-pinowe gniazdo zasilania i złącze ATA. Niestety, są na tyle blisko siebie, że podłączenie kabli wymaga odrobiny zręczności. 4-pinowe gniazdo zasilania znajduje się na krawędzi płyty za tylnym panelem. Niekolizyjnie umieszczono cztery złącza SATA. Pod nimi znajdziemy trzy gniazda dla sześciu portów USB i dwa gniazda dla dwóch portów IEEE1394.

Płytę zaopatrzono w cztery złącza kart rozszerzeń. Są to kolejno: PCI-E x1, PCI-E x16 i dwa PCI, z których po instalacji szerokiej karty graficznej pozostanie nam jedno.

Układ dźwiękowy to nieźle spisujący się Realtek ALC888, a za złącza IEEE1394 odpowiada układ VIA VT6308B.

Jeśli mielibyśmy wskazać wadę rozplanowania płyty, to byłoby to umieszczenie złączy przedniego panelu obudowy. Schowano je między kondensatorami ponad gniazdami pamięci. Brak też przy nich wyraźnego opisu; wprawdzie zastosowano kolorowe podstawy pinów, ale i tak dla początkującego użytkownika nic one nie oznaczają, a dla osoby mającej problemy z odróżnieniem kolorów są zupełnie nieprzydatne.

Tylny panel płyty wygląda klasycznie i zbyt prosto, jak na konstrukcję uniwersalną. Są tu gniazda PS/2 myszy i klawiatury, porty COM i LPT, D-Sub, sześć USB, RJ-45 i sześć mini-jack.

BIOS

Foxconn lubi swoje płyty zaopatrywać w szereg atrybutów wzbudzających zaufanie miłośników podkręcania, ale na szczęście w tym przypadku nie uległ tej modzie. Postawiono na prostotę sterowania w BIOS-ie, co może być wyłącznie zaletą, biorąc pod uwagę przeznaczenie płyty.

• CPU FSB Over clock Choice - 800–3000 MHz (skok 1 MHz)
• DRAM Frequency - 667, 800 MHz
• Configure DRAM Timing - ustawienia timingów pamięci
• DIMM Voltage - 1,60–2,36 V (skok ~ 0,03 V)
• NB Voltage Control - 1,16–1,62 V (skok ~ 0,03 V)
• CPU Voltage Offset Step - domyślny + 44x 6,25 mV

Pudełko i dodatki

Wraz z płytą otrzymamy prostą instrukcję instalacji, płytę ze sterownikami i aplikacjami, osłonę tylnego panelu, kable: SATA, ATA i FDD, przejściówkę zasilającą molex-SATA i śledzia ze złączem IEEE1394.

Foxconn G31MX-K

Najprostszy i najtańszy z intelowskich chipów został użyty przy budowie płyty Foxconn G31MX-K. To konstrukcja wyjątkowo nieskomplikowana, ale mimo to dość praktyczna.

Układ chłodzenia jest właściwie identyczny z tym z modelu G33M – składa się z dwóch niewielkich aluminiowych radiatorów. Płytę wyposażono w dwa gniazda pamięci, zdolne obsłużyć maksymalnie 4 GB RAM. Niestety, jeśli zainstalujemy kartę graficzną, przed wymianą modułów będzie konieczny jej demontaż. Ponad gniazdami RAM umieszczono 24-pinowe gniazdo zasilania i złącze napędów ATA (szybkość ATA 100). Poniżej znajdują się cztery złącza SATA, a pod nimi kolorowe piny złączy panelu przedniego. Na płycie umieszczono pojedyncze złącze PCI-E x16, a pod nim PCI-E x1 i dwa PCI. Jeszcze niżej znalazło się złącze napędu FDD i dwa gniazda dla czterech złączy USB. Płyta nie ma żadnych dodatkowych kontrolerów, a za dźwięk odpowiada na niej układ Realtek ALC662, jednakże w tym przypadku jakość dźwięku jest niższa niż na płycie Gigabyte'a z tym samym kodekiem.

Tylny panel płyty to także wzór prostoty, a jednocześnie wskazówka, jakie jest przeznaczenie płyty. Umieszczono tutaj złącza PS/2 myszy i klawiatury, porty COM i LPT, gniazdo D-Sub, RJ-45, cztery porty USB i trzy mini-jack.

BIOS

Co zaskakujące, mimo ogromnej prostoty w BIOS-ie płyty umieszczono trzystopniową funkcję automatycznego podkręcania. Poza tym liczba funkcji OC jest nad wyraz skromna.

• Fox Intelligent Stepping: Step 1 - FSB 210 MHz, Step 2 - FSB 220 MHz, Step 3 - FSB 240 MHz
• CPU Clock - 200–600 MHz (skok 1 MHz)
• CPU Voltage Regulator - od –0,0500 do +0,2500 V (skok 0,0125 V)
• DRAM Voltage Regulator - +0,10, +0,20, +0,30 V
• DRAM Configuration - ustawienie podstawowych timingów pamięci i szybkości - 667, 800 MHz

Pudełko i dodatki

Do pudełka oprócz samej płyty producent wkłada: płytę ze sterownikami i kilkoma aplikacjami, instrukcję instalacji, osłonę tylnego panelu, kabel ATA, kabel SATA i przejściówkę zasilającą molex-SATA.

Galaxy MCP73

W porównaniu użyliśmy także dwóch płyt z chipsetami NVIDI-i, przeznaczonymi do pracy z procesorami Intela. Pierwszą była Galaxy MCP73 z chipsetem GeForce 7150.

Także konstrukcja tej płyty jest dość typowa dla formatu Micro-ATX. Wyposażono ją w dwa gniazda pamięci, zdolne obsłużyć maksymalnie 4 GB RAM działającej w trybie 64-bitowym. Gniazda odsunięto daleko od złącza PCI-E x16, co umożliwia łatwą wymianę modułów. Ponad gniazdami pamięci znajdziemy 24-pinowe gniazdo zasilania i złącze ATA. Kłopotliwie umieszczono cztery złącza SATA – niemal na przedłużeniu złącza PCI-E x16. Po włożeniu dużej karty graficznej mogą one zostać zasłonięte. Widoczne obok SATA żółte piny to dwa gniazda dla portów USB, czerwone zaś służą do podłączenia przedniego panelu obudowy. Płytę wyposażono w cztery złącza kart rozszerzeń. Są to po kolei: PCI-E x1, PCI-E x16 i dwa PCI. Pod ostatnim PCI umieszczono złącze FDD.

Chipset płyty jest jednoukładowy, tak więc do odbierania ciepła wystarczy pojedynczy aluminiowy radiator, który na płycie Galaxy przybrał bardzo oryginalny kształt. Skuteczność radiatora jest przeciętna, ale należy mu się duży plus za estetykę.

Na tylnym panelu płyty umieszczono gniazda PS/2 myszy i klawiatury, cztery USB, sześć mini-jack (za dźwięk odpowiada układ Realtek ALC888), jedno karty sieciowej, a także D-Sub, DVI i HDMI.

BIOS

W BIOS-ie można znaleźć kilka funkcji używanych do podkręcania:

• FSB - Memory Clock Mode – Auto, Linked, Unlinked
• FSB - Memory Ratio – 1:1, 5:4, 3:2, Sync Mode
• FSB - 100–625 MHz (skok 1 MHz)
• Memory Frequency – 400–1400 MHz (skok 1 MHz)
• Memory Timing Settings – ustawienia timingów pamięci
• CPU Clock Ratio – w zakresie dopuszczonym przez producenta układu
• CPU Voltage – domyślne + 375 mV (skok 25 mV)
• MEM Voltage – 1,8, 1,9, 2,0, 2,1 V
• MCP Voltage – 1,35–1,65 V (skok 0,05 V)

Pudełko i dodatki

Do płyty dołączono instrukcję obsługi, płytę ze sterownikami i aplikacjami, kable ATA i SATA oraz osłonę tylnego panelu i przejściówkę zasilającą molex – 2x SATA.

ECS GF7100PVT-M

Drugą z płyt z chipsetami NVIDI-i była oparta na układzie GeForce 7100 ECS GF7100PVT-M. Niestety, jej elementy zostały rozplanowane nieco mniej praktycznie niż w konstrukcji Galaxy.

Dwa gniazda pamięci przysunięto dość blisko PCI-E x16, co utrudnia wymianę modułów. Także tutaj da się zainstalować maksymalnie 4 GB RAM działającej w trybie 64-bitowym. Ponad gniazdami pamięci umieszczono złącza ATA i FDD oraz 24-pinowe gniazdo zasilania. Mimo że na laminacie było mnóstwo miejsca, złącza napędów SATA znalazły się bardzo blisko PCI-E x16. Z tego powodu może dojść do zablokowania jednego lub dwóch z nich. Pod złączem PCI-E x16 znajdziemy jeszcze jedno PCI-E x1 i dwa PCI. Poniżej znajdują się trzy gniazda dla sześciu złączy USB. Za dźwięk odpowiada układ Realtek ALC888. Układ chłodzenia to zwykły kawałek żebrowanego aluminium, ale chipset płyty nie wymaga niczego więcej. W bardzo złym miejscu znalazło się 4-pinowe gniazdo zasilania: w środkowej części płyty obok ogromnych kondensatorów sekcji zasilania procesora. Gwarantuje to problemy przy odpowiednim poprowadzeniu kabla, a w skrajnych przypadkach – blokowanie łopat wentylatora chłodzącego procesor.

Na tylnym panelu umieszczono złącza PS/2 myszy i klawiatury, sześć gniazd mini-jack karty dźwiękowej, cztery USB, jedno sieciówki, RS-232, D-Sub i DVI. Brak złącza HDMI.

BIOS

W BIOS-ie praktycznie brak funkcji używanych przy podkręcaniu, choć można wybierać szybkość FSB, co daje pewne nadzieje na podkręcenie słabszych procesorów.

• CPU BSEL Select FSB - 533, 800, 1066, 1333 MHz
• DIM Voltage Control - 1,85, 1,90, 1,95, 2,00 V
• Ustawienia timingów pamięci

Pudełko i dodatki

Dysponowaliśmy pokazowym egzemplarzem płyty w nieoryginalnym pudełku. Włożono do niego także instrukcję, płytę ze sterownikami, kabelek ATA i SATA, osłonę tylnego panelu i przejściówkę DVI – HDMI.

Platformy testowe

Platformy do testów zbudowaliśmy tym razem od podstaw, na podzespołach niemal zupełnie odmiennych od dotychczasowych. Nie sprawdzaliśmy płyt z drogimi kartami graficznymi i pamięcią za kilkaset złotych.

Wraz z płytą z układem 780G firma AMD dostarczyła nam energooszczędny procesor Athlon X2 4850e oraz 2 GB (2 moduły po 1 GB) pamięci DDR2 800 MHz firmy Corsair. Procesor to najnowsza odmiana Athlona 64 X2 (któremu z nazwy usunięto "64") – mający zużywać do 45 W, działający przy mnożniku 12,5 z zegarem 2500 MHz.

Podzespoły użyte do testowania płyt dla procesorów AMD.

• Procesor – AMD Athlon X2 4850e (2,5 GHz)
• System chłodzenia – AMD Box
• Pamięć – 2 x 1 GB Corsair XMS2 PC6400
• Dysk twardy – Seagate Barracuda 7200.10 400 GB
• Napęd optyczny – Samsung SH-S183L
• Zasilacz – OCZ GXS600 (600 W)
• Monitor – Samsung SM959NF

Do testów płyt przeznaczonych do procesorów Intela użyliśmy procesora kosztującego dokładnie tyle samo co Athlon X2 4850e, czyli Intel Pentium Dual Core E2200. Układ ten standardowo działa na FSB 200 MHz z mnożnikiem 11, co daje zegar 2200 MHz.

• Procesor – Intel Pentium Dual Core E2200 (2,2 GHz)
• System chłodzenia – Intel Box
• Pamięć – 2 x 1 GB Corsair XMS2 PC6400
• Dysk twardy – Seagate Barracuda 7200.10 400 GB
• Napęd optyczny – Samsung SH-S183L
• Zasilacz – OCZ GXS600 (600 W)
• Monitor – Samsung SM959NF

Ponadto do sprawdzenia trybu Hybrid CrossFire użyliśmy karty graficznej ATI Radeon HD 3450.

Testy wykonaliśmy pod kontrolą systemu operacyjnego Windows Vista Ultimate 32-bit.

Testy – pamięć

Co oczywiste w tego typu testach, przewaga platformy AMD będzie spora. Dzięki zintegrowanemu w rdzeniu procesora kontrolerowi pamięci Athlon nie daje żadnych szans procesorowi Intela. Testy przeprowadzaliśmy na płytach wykorzystujących zintegrowany układ graficzny. W tej sytuacji układy AMD uzyskały dość znaczną przewagę nad GeForce'em 8200 NVIDI-i.

Sandra nie wykazuje żadnych niespodzianek: znakomite wyniki płyt z procesorem AMD, sporo gorsze tych dla procesorów Intela z układami Intela i na końcu płyty NVIDI-i (pod procesory Intela), co jest spowodowane jednokanałową pamięcią.

By wykresy były czytelniejsze, rozwiązania oparte o procesor AMD oznaczyliśmy na wykresach kolorem zielonym, a te zbudowane z wykorzystaniem procesora Intel – niebieskim.

Everest potwierdza wcześniejsze wyniki.

Jak widzimy, najistotniejszy do tej pory jest producent chipsetu. Różnice pomiędzy chipsetami tego samego producenta są minimalne.

Testy – procesor

W testach procesora spodziewaliśmy się wyników odwrotnych do tych uzyskanych przy próbach RAM. Od czasu premiery Core 2 Intel ma tutaj nad AMD sporą przewagę. Zwłaszcza w testach syntetycznych typu Sandra, które są wyjątkowo przychylne układom Intela. Wprawdzie zegar testowego Athlona był o 300 MHz wyższy niż w przypadku Pentium (odpowiednio: 2500 i 2200 MHz), ale jeśli uwzględnić architekturę i sprawność procesorów, mogło się okazać, że to za mało, aby walka była równa.

Sandra 2008 to trzy zwycięstwa Intela i jedno AMD. Także potwierdzenie tego, że tam, gdzie potrzebna jest wysoka sprawność pamięci, płyty NVIDI-i zostają w tyle.

Everest wykazuje oczywiście różnice pomiędzy platformami dla Intela i AMD, ale nie są one już tak drastyczne jak we wcześniejszych testach.

Cinebench jest z kolei testem wykorzystującym kod aplikacji Cinema 4D. Tym razem nie ma większej różnicy: Intel czy AMD.

Dwa następne testy, czyli konwersja plików RAW na format TIFF i SuperPi, to już tryumf Intela. Nawet z jednokanałową pamięcią Pentium Dual Core poradził sobie lepiej od Athlona.

I ponownie najważniejszym czynnikiem okazał się producent chipsetu, za to jego typ ma znaczenie znacznie mniejsze.

Testy – PCMark05 i PCMark Vantage

Benchmarki takie jak dwie generacje PCMarka teoretycznie mierzą wydajność całego systemu. Cóż jednak z tego, jeśli bardzo często ich wyniki stoją w opozycji do pozostałych testów? O ile jeszcze PCMark05 sprawdza się dość dobrze i może stanowić w miarę dobre narzędzie do badania wydajności, to nowy Vantage wydaje się zbyt często robić wszystko, by zaprzeczyć innym próbom. Z tego też powodu jego punktację trudno uznać za znaczącą. O dziwo, w przypadku naszych testów nie było aż tak źle.

Testy – grafika 3D

No i powoli doszliśmy do najistotniejszej w tym przypadku części testów – wydajności w aplikacjach 3D. To ona zadecyduje w dużym stopniu o uniwersalności wybranych platform.

Na pierwszy ogień poszedł 3DMark06. Było to też pierwsze duże zwycięstwo płyt z chipsetem AMD 780G. Układ ten uzyskał dużą przewagę nad GeForce'em 8200. Trzecie miejsce zdobył Intel G35, który uzyskał jednak o połowę niższe wyniki niż AMD 780G. Nieźle wypadły natomiast pozostałe płyty z chipsetami NVIDI-i – przestały okupować doły wykresów.

Far Cry przy niskich detalach to ponowne zwycięstwo 780G, ale tym razem relatywnie niewielkie nad GeForce'em 8200. Różnice pomiędzy tymi chipami są w użytkowaniu nieistotne. Chipsety AMD 740G i 690G wykazują się zbliżoną wydajnością i w miarę wzrostu rozdzielczości uzyskują przewagę na GeForce'ami. Intel na końcu – wprawdzie G35 jest lepszy od G33/G31, ale nawet on nie daje rady konkurencji. Uzyskuje wyniki dwu-trzykrotnie niższe niż AMD 780G!

W wysokich ustawieniach w Far Cry przewaga chipsetu AMD 780G nad konkurencyjnym Intel G35 jest jeszcze większa. 780G jest nawet czterokrotnie szybszy!

F.E.A.R. w momencie wprowadzenia na rynek wykańczał nawet dobre karty graficzne. Dziś zintegrowane chipsety potrafią sobie poradzić z tą grą, choć nie w każdych warunkach. Tym razem wygrywa GeForce 8200 przed AMD 780G. Od rozdzielczości 800x600 tylko te dwa układy zapewniają przyzwoitą grywalność.

Po podniesieniu ustawień do wysokich nie zmienia się lider, za to zbliżają się do siebie wyniki rywali zajmujących następne miejsca.

Crysis to oczywiście przesada w przypadku układów zintegrowanych, ale dobrze wykazuje różnice między nimi. Tego testu nie udało się przejść żadnemu z układów Intela. Na prowadzeniu ponownie AMD 780G.

Testy – Hybrid CrossFire

Jednym ze sztandarowych haseł AMD w walce o rynek jest Hybrid CrossFire. Do złącza PCI-E x16 wkładamy specjalnie do tego przeznaczoną kartę graficzną. Monitor pozostaje podłączony do wyjścia na płycie głównej. W zakładce w sterownikach karty uzyskujemy możliwość włączenia odpowiedniego trybu pracy.

Publikowane tu i ówdzie wyniki testów potwierdzają rzeczywiście duży wzrost wydajności komputera działającego w tym trybie. My postanowiliśmy sprawdzić to rozwiązanie w zestawieniu z bardziej wymagającymi przeciwnikami. Do testów wydajności grafiki zintegrowanej i testów HCF dorzuciliśmy dwa następne, przeprowadzone na samej karcie graficznej, przy wyłączonym układzie w chipsecie, i na tej samej karcie zainstalowanej w platformie Intela (płyta ASUS P5E-VM HDMI).

Początkowy entuzjazm szybko gaśnie po porównaniu wyników. Okazuje się, że w rzeczywistości Hybrid CrossFire nie góruje znacznie nad systemem z samą kartą graficzną, a czasem wręcz mu ustępuje. Wystarczy zastosować odrobinę droższą kartę, by wzrost wydajności uzyskany dzięki HCF stał się marginalny. Równie ciekawe są wyniki uzyskane przez obie platformy używające wyłącznie kart Radeon HD 3450 – w przypadku Intela i AMD niemal identyczne.

Testy – transmisja USB i SATA

Ponieważ testy dysku twardego z programów PCMark niewiele mówią o właściwościach mostków południowych płyt, sprawdziliśmy je oddzielnie za pomocą programu HD Tune.

Jak widzicie, nowy mostek południowy AMD osiąga podobne wyniki co konkurencja. Za to poziom transferu jest bardziej wyrównany – minimalna wartość w teście była jednak wyższa niż na innych układach. Gorzej za to sprawił się nowy układ NVIDI-i – wprawdzie różnice są niewielkie, ale także wykresy potwierdziły, że sprawność jest tutaj nieco niższa. Stary SB600 wypadł za to identycznie jak pozostałe układy NVIDI-i i Intela. Podczas pracy procesor w najmniejszym stopniu obciążał układ ICH7 Intela – najstarszy w tej stawce.

Za pomocą tego samego programu i szybkiego pendrive'a zmierzyliśmy też transfer przez złącza USB. Tym razem zwyciężył SB700, ale jego przewaga była równie mała co strata w poprzednim teście.

Testy – zużycie prądu

Inną z wyróżnianych w materiałach prasowych cech platformy AMD ma być jej wyjątkowa energooszczędność. Sprawdziliśmy, jak wygląda ona w rzeczywistości. Jeden test wykonaliśmy w stanie bezczynności przy uruchomionym systemie operacyjnym, a drugi pod obciążeniem w czasie działania wymagającej aplikacji graficznej.

Jak się okazuje, przewagi AMD nad rozwiązaniami konkurencji w czasie pracy pod obciążeniem właściwie nie ma. Wręcz przeciwnie: to platforma dla Intela okazuje się wówczas zużywać odrobinę mniej prądu. Nic w tym dziwnego, zważywszy na ogromną przewagę wydajnościową AMD. Sytuacja zmienia się w czasie pracy bez obciążenia. Wówczas ujawnia się inna wyższość rozwiązania AMD – bardzo skuteczne systemy oszczędzania energii. Podczas gdy platforma Intela redukuje zużycie prądu o 14 W, czyli 17%, w przypadku AMD jest to aż 38 W, czyli 38,5%.

W tym przypadku trudno jednoznacznie ocenić nową platformę AMD. Z jednej strony mamy dość duże zużycie prądu podczas pracy z pełnym obciążeniem, z drugiej – ogromną redukcję energożerności w czasie, gdy nie jest nam potrzebna pełna moc komputera.

W zestawieniu brak płyty z układem GeForce 8200. Niestety, w czasie prób testowa ECS odmówiła posłuszeństwa. Początkowo płyta zamilkła całkowicie. Następnego dnia udało się nam ją uruchomić, ale działała niestabilnie, a do tego testy wykazały obniżenie wydajności o około 30%. W tej sytuacji zrezygnowaliśmy z testów zużycia prądu, a także podkręcania.

Odtwarzanie filmów HD

AMD 780G ma być układem przede wszystkim wszechstronnym. Co za tym idzie, uwzględniając jego przeznaczenie, musieliśmy także sprawdzić, jak spełnia jedną z najważniejszych funkcji domowego centrum rozrywki – odtwarzanie filmów wysokiej rozdzielczości.

Dość subiektywny HQV Benchmark wskazuje na przewagę rozwiązania AMD i potwierdza jego wielozadaniowość.

Pomiar obciążenia procesora także udowadnia powyższe twierdzenie. Jedynie 780G pozostawia komputerowi zapas mocy podczas odtwarzania filmów wysokiej rozdzielczości.

I zaczynała już wykazywać pewne objawy niestabilności, a zatem wykonane na niej pomiary mogą być „skażone” usterką.

Podkręcanie

Do niedawna największą przewagę procesory Intela zyskiwały nad AMD dzięki ogromnej podatności na podkręcanie. Jednak nowe układy AMD także mają bardzo często spory zapas mocy. Sprawdziliśmy najpierw, do czego zdolne są testowane dziś płyty główne, a następnie przy ich użyciu podkręciliśmy testowe procesory.

Niestety, ponownie nie dysponowaliśmy seryjnymi płytami, co mogło w znacznym stopniu wpłynąć na wyniki w testach. Płyta Gigabyte'a GA-MA78GM-S2H osiągnęła HTT na poziomie zaledwie 305 MHz. To niewiele, choć trzeba pamiętać, że jeszcze niedawno zdarzały się nawet płyty przeznaczone do podkręcania z trudem osiągające 250 MHz.

Także Gigabyte GA-MA78G-DS3H nie pobiła rekordów HTT. Udało się osiągnąć nieco więcej niż na płycie Micro-ATX – 321 MHz.

Najtańsza Gigabyte GA-MA74M-S2H spisała się już znacznie lepiej. Wartość HTT 360 MHz można uznać za bardzo dobrą, biorąc pod uwagę cenę, klasę i przeznaczenie płyty.

Z płytami dla procesorów Intela sprawa wygląda zupełnie inaczej – tutaj chipsety „niezintegrowane” przyzwyczaiły nas do takich szybkości, że wyniki uzyskane na testowanych płytach musiały wydać się niskie.

Model ASUS P5E-VM HDMI podbił magistralę do zaledwie 351 MHz – to niewiele, skoro jego maksymalna nominalna wartość to 333 MHz.

Podobnie wypadł model Galaxy MCP73 – FSB 350 MHz.

Z powodu niemożności sterowania mnożnikiem procesora nie mogliśmy sprawdzić maksymalnej wartości FSB na płytach Foxconna.

Naszym zdaniem znacznie ciekawsze są próby uzyskania jak najwyższego zegara procesora, będące doskonałym sprawdzianem dla układów jego zasilania.

Zaczęliśmy od procesora AMD. Bez większych nadziei na sukces – wersje energooszczędne raczej nie są stworzone do OC.

Na płycie Gigabyte GA-MA78GM-S2H Athlon X2 4850e dał się przyspieszyć z 2500 do 3070 MHz.

Duży Gigabyte dołożył do tego rezultatu kilkadziesiąt megaherców.

Ponownie płyta z tańszym chipsetem spisała się najlepiej – osiągnięty rezultat, 3158 MHz, jest już zupełnie dobry.

Mieliśmy nadzieję, że choć na jednej z płyt uda się uzyskać jakiś rewelacyjny rezultat podkręcania Pentium Dual Core E2200. Niestety, tutaj osiągnięte wyniki trochę rozczarowywały.

Najlepszy okazał się ASUS P5E-VM HDMI z maksymalnym zegarem procesora 3245 MHz.

Foxconn G33M także wypadł nieźle, zwiększając taktowanie procesora do 3164 MHz.

Mniejszy z Foxconnów, G31MX, zdołał przyspieszyć procesor do 3014 MHz.

Galaxy nie uzyskała dobrego rezultatu – zaledwie 2937 MHz

Jedyne, co dało się zrobić na płycie ECS GF7100PVT-M, to zwiększyć FSB do 266 MHz – osiągnięty wynik był niemal identyczny z tym z płyty Gigabyte'a.

Jak widzicie, zestawy tani procesor i prosta płyta w wydaniu dla AMD i Intela wypadają dość podobnie. Analizując wyniki OC, należy pamiętać, że użyte w teście płyty Gigabyte'a nie były egzemplarzami seryjnymi, a co za tym idzie, osiągnięte rezultaty mogą być zaniżone. W wersjach „sklepowych” płyty te najprawdopodobniej wykażą się większymi możliwościami.

Zakończenie

Ponownie AMD trafia ze swoim chipsetem w dziesiątkę. Tym samym udowadnia, że na coraz większym obszarze rynku rozwiązań zintegrowanych liczy się sprawność platformy, a nie jedynie procesora. Mimo że Athlon X2 4850e w naszych testach (głównie syntetycznych) uzyskał nieco gorsze wyniki od Pentium Dual Core E2200, to jeśli weźmiemy pod uwagę całość, rozwiązanie Intela pozostaje bez szans.

Płyta Gigabyte GA-MA78GM-S2H spełnia wszelkie kryteria, by stać się przebojem. Jest niedroga, jej chipset zapewnia bardzo wysoką wydajność przetwarzania grafiki, jak na rozwiązanie zintegrowane, wyposażono ją w mnóstwo praktycznych złączy, generuje dobrej jakości dźwięk, odtwarza wysokiej jakości obraz – umożliwia zbudowanie bardzo uniwersalnego komputera.

Pojawienie się konstrukcji takiej jak Gigabyte GA-MA78GM-S2H sprawia, że pozostałym płytom, zwłaszcza z prostszymi układami, będzie bardzo ciężko przebić się na rynku. Różnica cenowa okazuje się zdecydowanie zbyt mała w stosunku do oferowanych możliwości. Doskonałym tego przykładem jest Gigabyte GA-MA74M-S2H – także zupełnie dobra i uniwersalna płyta, ale w sytuacji, gdy za zaledwie 50 zł więcej można mieć „78”, nie ma sensu jej kupować.

Także wykonana w pełnym ATX Gigabyte GA-MA78G-DS3H, mimo że kontynuuje dobre tradycje firmy, tym razem nieco nie trafia w cel. Brak jej czegoś, co przekonałoby do zakupu właśnie jej zamiast 78GM-S2H. Teoretycznie ma większe możliwości podkręcania, praktycznie ma nieco więcej złączy, ale należy pamiętać, dla jakiego segmentu rynku płyty te są przeznaczone. Osobie budującej domowe centrum rozrywki mała płyta wystarczy w zupełności, ale jeśli ktoś zechce stworzyć „superkomputer” z procesorem AMD, sięgnie raczej po płytę z chipsetem 790FX/790X. Gigabyte GA-MA78G-DS3H tak bardzo stara się utrafić we wszystkie gusta, zaspokoić wszelkie potrzeby, że aż zatraca się w swej służalczości wobec potencjalnego nabywcy i jest pozbawiona wyrazu. To oczywiście bardzo subiektywna opinia i płyta ta z pewnością znajdzie spore grono nabywców.

Początkowo bardzo spodobała się nam także płyta ECS z chipsetem NVIDI-i. Trzeba przyznać, że układ GeForce 8200 doskonale spisuje się w zastosowaniach graficznych, dotrzymując niemal zawsze kroku konkurencji od AMD. Niestety, do dziś Hybrid SLI nie chce działać na płytach GF 8200, a do tego doszła awaria płyty pod koniec testów. Ale jeśli NVIDIA pokona trudności, to AMD będzie miała niezwykle groźnego rywala. Wprawdzie nie jest wykluczone, że Hybrid SLI sprawdzi się podobnie jak Hybrid CrossFire, ale jeśli coś wystawia się na rynku, to powinno to działać w pełni. Niedoróbka, nawet mało istotna, wpływa fatalnie na wizerunek całości.

Intel próbuje bronić się swoimi układami, ale to prawdziwe Alamo – nie ma na razie żadnych szans. ASUS P5E-VM HDMI to płyta bardzo dobra, praktyczna, wszechstronna i doskonale wykonana. Cóż z tego, jeśli chipset Intela ustępuje temu, co oferuje AMD? Sam procesor to o wiele za mało, aby w tym segmencie rynku odnieść sukces.

Tym bardziej szansy nie mają płyty z układami Intela G33 i G31. Być może sprawdzą się w biurze, ale nie powinny w ogóle aspirować do bycia podstawą domowego centrum rozrywki.

Graficznie sprawniejsze od układów Intela są pochodzące od NVIDI-i GeForce'y 7150/7100. Nie stanowią one jednak złotego środka – jednokanałowa pamięć czasem w zbyt wielkim stopniu ogranicza wydajność procesora, a pod względem wydajności przetwarzania obrazu i tak znacznie ustępują AMD 780G.

Rynek tanich rozwiązań rządzi się zupełnie innymi prawami niż rynek konstrukcji przeznaczonych dla entuzjastów ultrawydajnych podzespołów. Tutaj bardziej liczy się koncepcja całości, niż wydajność sztandarowego w wyższych klasach procesora. W tej sytuacji AMD ze swoją bardzo przemyślaną platformą ma nad Intelem bardzo dużą przewagę. Taka sytuacja daje nadzieję na to, że firma zdobędzie środki także na nawiązanie walki w wyższych segmentach rynku, co wszystkim użytkownikom komputerów może wyjść tylko na dobre.