Bezpieczne zakupy w sieci, część 1

Zalety zakupów online są od lat powszechnie znane. Swoboda dokonywania wyboru, wygodny dostęp do bardzo wielu sklepów (zgodnie z danymi statystycznymi liczba e-sklepów w polskim internecie przekroczyła już 10 tysięcy, to więcej niż pomieści jakakolwiek galeria handlowa), zwykle niższe ceny niż w sklepach tradycyjnych, możliwość porównywania ofert różnych dostawców bez względu na ich rzeczywistą lokalizację... wymieniać można by jeszcze długo, ale jest też druga strona medalu. Nie dla wszystkich zakupy świąteczne będą udane. I nie chodzi o to, że nie znajdą oni wymarzonych prezentów dla najbliższych. Padną ofiarą cyberprzestępców, oszustów czy nieuczciwych sprzedawców. Gdy zapoznasz się z poniższymi poradami i zastosujesz się do nich, jest bardzo duża szansa, że nie trafisz do owej feralnej grupy klientów.

  • Niezwykła promocja? Świąteczny gratis? Jeżeli otrzymałeś właśnie pocztą elektroniczną ofertę zakupu iPhone'a za 1/4 rzeczywistej ceny tego smartfona lub równie kuszące oferty dotyczące laptopów czy innych elektronicznych gadżetów to po pierwsze: nie klikaj w żadne linki znajdujące się w takiej informacji, a po drugie - zapomnij o takiej ofercie. Prawda jest brutalna, tego typu oferty, jeżeli nie są łączone z zakupem innego, zwykle droższego produktu, są najprawdopodobniej pułapką. Zachowaj rozsądek i nie ulegaj emocjom. Zawsze sprawdzaj rzeczywiste ceny promowanych produktów - jeżeli różnica jest bardzo duża to bardzo prawdopodobne, że masz do czynienia z próbą wyłudzenia, albo danych, albo pieniędzy.
  • Sprawdź sklep, zanim klikniesz "kupuję". Sklepy internetowe to nie wirtualne byty lecz rzeczywiste podmioty gospodarcze i jako takie, zgodnie z literą prawa, muszą się odpowiednio prezentować odwiedzającym. Nie chodzi tu tylko o kwestię wizualną - ta akurat w kontekście bezpieczeństwa ma znaczenie drugorzędne - lecz o to, jakie dane o sobie ujawnia dany sklep. Przed zamówieniem towaru ze sklepu, z którego wcześniej nie korzystałeś, zawsze sprawdź, czy strona informująca o danych firmy prowadzącej dany przybytek wirtualnego handlu zawiera takie informacje jak: szczegółowe dane teleadresowe firmy-właściciela danego sklepu umożliwiające kontakt z firmą również poza internetem.
  • Sklep powinien przetwarzać dane bezpiecznie. Poszukując prezentów dla najbliższych zawsze korzystaj ze sklepów, które dbają o bezpieczeństwo podczas przesyłania danych klientów. Nie chodzi tu wyłącznie o samą transakcję, która musi przebiegać poprzez strony szyfrowane, ale również o wszelkiego typu formularze rejestracyjne, np. z danymi klienta zakładającego swoje konto w odwiedzanym sklepie. Jeżeli podczas wypełniania jakiegokolwiek formularza z twoimi danymi, w górnej części przeglądarki nie widzisz poniższych elementów (symboli kłódek) na paskach adresowych przeglądarki, poszukaj innego sklepu:
Znaczniki przesyłania zaszyfrowanych treści w przeglądarce (od góry) Google Chrome i Mozilla Firefox.
Znaczniki przesyłania zaszyfrowanych treści w przeglądarce (od góry) Google Chrome i Mozilla Firefox.
  • Pilnuj swoich danych. Do zrealizowania transakcji w internecie zwykle wystarczy adres e-mail oraz adres fizyczny, na który ma być przysłany zamawiany towar. Jeżeli wymagają od Ciebie podania numeru PESEL, nazwiska panieńskiego Twojej matki i wielu innych danych to pamiętaj, że właśnie możesz padać ofiarą wyłudzenia danych, które później mogą posłużyć później do innych przestępczych działań.

Bezpieczne zakupy w sieci, część 2

  • Obowiązkowo zapoznaj się z regulaminem. Tak, zdajemy sobie sprawę, że regulaminy sklepów internetowych, to nie fascynująca beletrystyka, niemniej poświęcenie kilku minut na zapoznanie się z tym, w jaki sposób dany sklep wyobraża sobie realizację Twojego zamówienia, może Ci zaoszczędzić wielu nerwów i pieniędzy. Regulamin powinien zawierać informacje na temat przebiegu transakcji (od złożenia zamówienia, po realizację wysyłki), a także ewentualnej procedury reklamacyjnej. Nie trzeba dodawać, że brak regulaminu oznacza jedno: z tego e-sklepu powinieneś wyjść. Pamiętaj też, że niezależnie od zapisów regulaminowych, kupując na odległość (przez internet, przez telefon etc.) możesz odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i ponoszenia dodatkowych kosztów (poza odsyłką produktu do sklepu). Pamiętaj też, że ten ustawowy zapis dotyczy sprzedaży konsumenckiej, a nie zakupów realizowanych przez firmę.
  • Internet jest wszędzie, ale nie wszędzie bezpieczny. Teoretycznie zakupy możesz realizować za pośrednictwem dowolnego łącza internetowego. W praktyce zalecane jest, byś dokonywał jakichkolwiek transakcji wyłącznie poprzez bezpieczne i dobrze Ci znane sieci. Kupowanie prezentów przez otwarty kawiarniany hotspot, czy powszechnie dostępny punkt dostępowy na lotnisku, to zły pomysł. Gdy nie masz kontroli nad siecią, jej operator może łatwo zdobyć np. twój numer karty kredytowej nawet gdy łączysz się z zabezpieczonymi (zaszyfrowanymi) stronami. Dlatego prezenty w sklepach online najlepiej zamawiać w domu, korzystając z chronionej sieci i chronionego komputera.
  • Uważnie sprawdź saldo na rachunku. W okresie przedświątecznym wykonujemy zwykle znacznie więcej transakcji niż poza gwiazdkowym sezonem, dlatego też częściej niż zwykle powinieneś uważnie sprawdzać saldo Twoich rachunków. Każda, nawet najmniejsza, ale nieznana Ci kwota powinna wzbudzić Twoje podejrzenia. Pamiętaj, ktoś kto mógł wykraść 1 grosz z rachunku Twojej karty kredytowej, będzie mógł ją również ogołocić do czysta. Częste sprawdzanie salda ma jeszcze jedną zaletę - procedury reklamacyjne w bankach działają przez ściśle określony czas. Jeżeli dostatecznie szybko zgłosisz jakiekolwiek nieprawidłowości dotyczące salda, to najprawdopodobniej nie stracisz żadnych pieniędzy.
  • Aktualizacje i bezpieczeństwo. Na koniec pamiętaj o tym, by oprogramowanie systemowe na komputerze, z którego korzystasz podczas przeglądania i zamawiania prezentów było zawsze aktualne. Brak aktualizacji to potencjalne ryzyko, że w twoim systemie znajduje się luka, z której cyberprzestępcy mogą skorzystać i wykraść dane lub pieniądze. Przypominamy również o tym, że warto mieć zainstalowane aktualne oprogramowanie ochronne. Nie chcemy byś traktował to jako przymus zakupu oprogramowania ochronnego. Zrobisz jak uważasz, my tylko radzimy. W końcu to Twoje pieniądze. 

Życzymy udanych świątecznych zakupów!